Sen resentimento

As secuelas dun accidente de tráfico e 18 días en coma son a mecha que prende este libro terapéutico nos límites do ser posthumano

Baixaron un tempo de máis as pálpebras de Antón Reixa mentres conducía polos campos de Castela e xa todo mudou. Aquela viaxe a Madrid fracturou unha vida, e de paso unha tibia, un peroné, o calcáneo, unha vértebra, máis dunha ducia de costelas e ocasionou unha contusión pulmonar que obrigou aos médicos a inducirlle ao coma. ‘Michigan/Acaso Michigan’ é o relatorio do que aconteceu baixo a narcoanálise íntima da dor e da melancolía. Un estado de excepción no devir vital dun dos símbolos da cultura de Galicia nas últimas décadas. Filólogo, ensinante, poeta, a música deu a coñecer a Antón Reixa baixo o sol de ‘Os Resentidos’ xunto a unha posterior carreira entre a dirección e a producción de audiovisuais televisivos como ‘Mareas vivas’, ‘Sitio distinto’ ou a adaptación ao cine de ‘O lapis do carpinteiro’ de Manuel Rivas. Todo iso axitouse naquela cocteleira con rodas e co logro dunha recuperación que se tinxiu de punk, como tantas das súas actividades profesionais.

Sen resentimiento coa vida, Antón Reixa comezou a describir nunha especie de caderno de bitácora as experiencias daqueles días, os recordos do accidente, o coma, os medos e as angurias, a cadeira de rodas, o perdelo todo económicamente e todo iso envorcouse nunha serie de anotacións que levedaron en libro. Un abraiante percorrido entre o surreal e o demasiado real, entre o imaxinado e o que belisca a pel. É o abismo da mente e os seus antollos cando está ao límite. Así é como Antón Reixa aparece en Michigan onde os chevrolets alumean baixo o sol e os galegos macho o rodean. O cerebro, un bulebule incontrolábel, un xerador de emocións e de imaxes que a pouco que un se enfronte a elas semellan fascinantes. Nin túneles nin unha luz ao seu fondo cara á que dirixirse. En Antón Reixa todo é distinto, porque distinta é a súa mirada dende aquilo que fai. Este libro tamén é distinto porque nese diario tamén hai unha mirada aos acontecementos do país, os que se lle botaron enriba cando espertou. A unidade de España, un goberno de dereitas, Trump na Casa Blanca... e xunto a iso o sentarse nunha cadeira de rodas, as barreiras físicas, unha casa que xa non serve, unha residencia xeriátrica na que poder subsistir, o acougo e a profesionalidade de quen o asistiu. Frío e dor. As secuelas. A puta dor. Domar a dor é o que máis fere destas palabras. As palabras en Antón Reixa son a condución desa dor, desa dor física á que se tivo que acostumar. Desanular a dor que te anula.

Remata o libro editado en galego por Xerais cunha correspondencia entre Antón Reixa e Daniel Salgado. É o contraste final da análise do sucedido dende o pensamento. Agora a frase espállase, como a consolidación da vida, mentres que no texto de Antón Reixa a frase é lóstrego, un alumear que xorde da anotación, do instante, da sentenza nun momento finito. Mentres, na edición en castelán, a cargo de Círculo de Tiza, esa correspondencia é un limiar de Juan Tallón que remata deste xeito: «nos pelearemos un día por llevar su ataúd en hombros y escribir su necrológica para que nadie olvide jamás que grande fue». A pelexa estivo cerca, pero terá que agardar un pouco máis a que o Antón Reixa escritor, que é o que nos toca agora, siga a medrar para que sexamos máis os que o levemos sobre o ombreiro.

Publicado no Diario de Pontevedra 21/11/2018