mércores, 21 de xaneiro de 2015

25 anos despois... un neno

Literatura ▶ En novembro de 1990 faleceu Manuel Lueiro Rey, escritor, técnico de facenda e personaxe moi ligado a Pontevedra. Colaborador habitual do Diario de Pontevedra nos 60 a súa obra aínda está esquecida e lonxe da valoración que merece. Vintecinco anos despois achegámonos ao recordo da súa figura dende unha cara desa obra.


MANUEL Lueiro Rey naceu en 1916 en Fornelos de Montes e faleceu no Grove en 1990. Entre esas dúas poboacións, Pontevedra, o equilibrio vital do seu traballo na Delegación de Facenda e o terceiro vértice do triángulo xeográfico no que se moveu ao longo da súa andaina como escritor. Un prodixioso autor que abraia pola súa variedade e calidade dos diferentes rexistros nos que se moveu, aínda moitos deles por descubrir a fondo, e iso que nestes últimos tempos, grazas ao traballo de Ramón Nicolás, que leva tempo poñendo o foco sobre a necesidade de reivindicar o seu papel, xurdiron varias publicacións que o que veñen é precisamente a amosar a riqueza dun escritor normalmente afastado dos vieiros oficiais.
Dúas datas, a de 1916, como data de nacemento. Polo tanto estamos a piques de celebrar o seu centenario, e outra, a de 1990, a da súa morte, que neste ano leva a albiscar a súa obra con vinte e cinco anos polo medio xa é un tempo máis que suficiente para gabar o feito de cara a algún tipo de conmemoración oficial como poida ser o Día das Letras Galegas. Qué mellor co ano do centenario do seu nacemento!
No Diario de Pontevedra Manuel Lueiro Rey compuxo algunhas das mellores pezas do noso articulismo, sobre todo nos anos sesenta. De aí o noso interese por poñer en valor e axudar a poñer en coñecemento da sociedade esa achega dende o xornalismo ao que ben pronto chegou, xa no pontevedrés diario ‘El País’, en 1933, con só dazasete anos.
Non foron aquelas décadas tras a Guerra Civil nada sinxelas para vivir e traballar nelas dende a palabra, e menos aínda dende o irrenunciable compromiso co ser humano e a súa liberdade. Aí foi onde Manuel Lueiro Rey tivo que andar con tino para evitar roces coa censura e as autoridades ante as que tivo que respostar en varias ocasións. Quizais por iso Manuel Lueiro Rey, e é un tema recurrente na súa poesía, ten nos nenos e na súa mirada limpa e asexante, un dos seus motivos inspiradores.
Tempo habrá ao longo deste ano de deterse na súa obra xornalística, narrativa ou poética, pero hoxe un quere comenzar onde comeza todo en nós, onde nos conformamos a nós mesmos e onde somos auténticamente libres. A nenez.
A fonda humanidade que está presente en toda a obra de Manuel Lueiro Rey ten nesa nenez o espazo de ensaio para dicir o que ao mellor era máis complicado dicir dende outros terreos, pero tamén para rendir culto ao ser humano coma ser libre ao que a sociedade e a súa inherente perversión esnaquiza pouco a pouco. Serían moitos os libros nos que deternos pero un emerxe sobre todos eles por citarse nel no só un contido literario admirable, senón por estar rodeado de nomes como os de Luis Seoane, na escrita do prólogo, e dun máis que fermoso conxunto de debuxos que completan o relato, feito pola man de Isaac Díaz Pardo. O libro cun título deses tan precisos coma explícitos, ‘Non debían medrar’, editouse en 1974 por Edicións do Castro, e enguedella así a tres dos nomes esenciais da cultura de Galicia en tempos escuros. Traballadores incansables á procura de osíxeno para esta Galicia á que tanto amaban.
‘Non debían de medrar’ é unha mirada dende a inxenuidade dun neno ao mundo adulto, a un mundo cheo de miserias como foi o que asolou España ao longo de moitas décadas de fame e sacristía, pero que dende a mirada dun neno convértese nun lugar de lembrazas e incluso de ledicia, aínda que esa ledicia xurda co paso do tempo, a chegada dos anos e co recordo das amizades e as leas da infancia. As leas daqueles que non debían medrar. Os nenos.


Publicado no Diario de Pontevedra 19/01/2015

Ningún comentario:

Publicar un comentario