A vida é o sentido

‘O deserto’, de María do Cebreiro e editado por Apiario, ven de acadar o Premio da Crítica de poesía en galego. Un percorrido solitario que fai do interior un exterior dende o que plantexar o que somos ou o que podemos ser

TEN A POESÍA ese don de esculcar alí onde todo semella sombra. A capacidade, case milagrosa, de poñer o foco onde nunca queremos mirar. A palabra, coa súa falla de vergoña, acende esa claridade, e é entón cando comeza unha revelación que converte o íntimo en público, que fai do privado un territorio expiatorio do autor, e tamén, porque non asumilo, de nós mesmos, convertidos xa en lectores itinerantes ou en camiñantes co compás da palabra no peto ao cal ir acariñando cada certos pasos.

O primeiro que chama a atención ao enfrontarse ao poemario é a súa pel. Todo aquilo que envolve a palabra e que se amosa como unha sorte de devocionario. Unha colección de estampas ensarilladas entre si que nos van levando dunha a outra, a través de xeografías e peles, de naturezas e sensacións, de paixóns e trazos. Dende esa pel a editorial Apiario amosa o seu apego pola poesía, non só por editala, senón por cómo editala. Un agarimo que se afunde co bo ollo literario e así é como xorden poemarios cume, coma este, ou o de ‘Celebración’ que, das mans de Gonzalo Hermo, acadou o Premio da Crítica de poesía en galego o pasado ano, preludiando así o acadado fai uns días por María do Cebreiro.

 Viña a poeta de deixarnos outro poemario abraiante, ‘Os inocentes’, no que se albiscaba tamén esa procura do eu, pero cunha maior dose de candidez, abofé cunha esperanza que o tempo, ao fin e o cabo, coma notario da realidade, encárgase de esnaquizar. E así atopámonos no medio deste deserto, deste lugar de fuxida serodia, de camiñar cara un horizonte dende o que construirse a si mesmo nun proceso  eremita, onde a natureza nos acolle para afastarnos do que nos pode distraer, dunha contaminación que nesta sociedade nosa acada cotas infindas e das que é tan complexo saír.

Alí, baixo os ceos, acariñado polo aire, co corazón latexante, seguindo o rastro dos paxáros, emerxen toda unha serie de reflexións que como pregarias compoñen un plantexamiento vital arredor deste home de hoxe resistente nas desilusións decote, nos naufraxios. «A vida non ten sentido. A vida é o sentido». Un salvavidas de novo dende a palabra, dende a esculca da poeta por tentar, dende ese retiro, non só poético, senón real, escribir o poemario. «A pel nace onde morren as palabras». Pel aburada polo sol, abrasada polos impactos dos grans de area empurrados polo vento. O vento, un aire posuidor da capacidade do escultor para xerar formas, para modificar á nosa efixie que muda como muda o tempo. Como os contactos entre nós mesmos fan que mude a colectividade. Aquí non hai colectivo, non hai sociedade, hai soedade, bulir de sangue que se fai noite, que  se conduce no noso interior de xeito calmo, denso e ata sospeitoso. Canles internos do desacougo e a desesperanza.

E ao final o amor. O derradeiro poema do libro, o último reduto dese horizonte ao que enfrontarnos. «A alegría dase no amor como o tremor na auga». O canto de cisne dunha muller nada para escribir, osixenada dende a palabra rodeada, neste caso de beleza, de naturezas e obras de arte cativadoras: Roberto Rossellini, Jean Renoir, Navez, Fra Angélico, Zurbarán. Miradas que o foron dende a arte cara o ser humano, tan feble, tan inestábel, tan necesitado de explicarse a si mesmo, de plantexarse preguntas ante as que as respostas veñen moitas veces de ben lonxe, do inexplicábel, ou do medio dun deserto, na sinceridade da soedade.

María do Cebreiro sube así un chanzo máis na súa aposta pola poesía, e da man de Apiario, reflicte a necesidade da sociedade de ter estes libros nas súas mans, de sentilos como un espazo entre paréntese no balbordo cotiá, na loucura dun tempo que, como as areas do deserto, convértese en inmensurábel e ante o que nós pouco podemos facer, máis que tentar sobrevivir, resistir dende o noso eu como a columna dende a que sosternos, e para iso, poucas raíces mellores ca palabra.

Publicado no suplemento cultural Táboa Redonda. Diario de Pontevedra-El Progreso de Lugo 1/05/2016

Fotografía. Apiario