A
perda do fogar familiar. Un derrubo, propiciado polos novos tempos, é
o pulo creativo para o novo poemario de Pilar Pallarés, nome
imprescindíbel da nosa lírica que emerxe neste ‘Tempo fósil’
coa palabra como alicerce dunha achega poética sobre o paso do
tempo.
Estas
verbas son o arrinque do poemario de Pilar Pallarés (Culleredo,
1957) que edita a sempre afouta editorial Chan da Pólvora e no que
recuperamos a capacidade desta poeta para acoller, dende a palabra,
toda unha declaración de intencións, neste caso, sobre o paso do
tempo e como con el vanse tantas cousas. Pegadas individuais que
esmorecen fronte ó peso do colectivo, e como nese esquecemento a
palabra é o único que nos permite manter vivo o recordo.
A
ampliación do aeroporto de Alvedro trouxo consigo danos colaterais
como os derrubos de espazos que estaban chantados na alma de moitas
persoas. Vivendas nas que se desenvolveu toda unha vida, o hábitat
dunha familia arrasado polas obrigas da modernidade. Como coa casa
familiar de Pilar Pallarés os novos tempos, de novas estradas, de
novas construccións, etc, traen consigo moitas destas perdas
convertidas en cicatrices nas vidas de moita xente. Cantos máis anos
se viviron nelas, máis fondas, e aí, os nosos maiores son as
grandes vítimas destes desaoloxos convertidos en desacougos.
‘Tempo
fósil’ actívase dende esa situación como un territorio para
suturar dende a palabra esa ferida convertida en distancia cun tempo
anterior. Unha loita contra un mesmo e os recordos que se foron
apegando co tempo na pel dos seus habitantes. A perda do físico
deixa a imposibilidade do rastro, e todo se conduce cara a intimidade
da persoa, cara o eu coma construción: «Soñan con fundar os
pais,/obraren cando a casa/outra forma de vida/-nos imos xa
cavando/até depositarmos/na ruína do pasado/o desfuturo», escribe
Pilar Pallarés.
Cara
ese 'desfuturo' asexa a poeta, alí onde «se parte o esternón da
casa» para comezar a plantexar o novo fogar, a nova vida que se
abre, obrigada, sobre unhas ruínas dende as que falar da infancia,
da xuventude, da ocupación dun espazo físico convertido nun hábitat
para o crecemento da persoa, sombras proxectadas entre as contras das
fiestras, un interior plantexado fronte ao exterior como un espazo de
recoñecemento. E de novo a palabra que en Pilar Pallarés cobra unha
forzas as veces perdida, una forza teimuda para recoñecer e
recoñecerse como o compás preciso para situarnos ante as novas
situacións da vida. Unha palabra concisa, que pesa e se afunde na
páxina coma un fito que acolle, de xeito incríbel, unha chea de
sensacións. Palabra como rede ou, expresado en palabras da autora,
«memoria táctil». Estamos ante palabras que case pódense tocar ao
encerrar na súa grafía esa marca silenciosa, esa pulsación que vén
do pasado e aínda no presente convértese en latexo irrenunciábel
polo que ten de elo co pasado. Na palabra estamos nós, na palabra
sentimos o que fomos e tentamos atoparnos hoxe.
«Cortesía
da morte,/a vida,/cunha semente de tempo xermolando dentro»,
anúncianos a poeta como nunha epifanía o relevo do tempo, a
epiderme do calendario que non deixa de pasar as súas follas para
xogar con nós ao seu antollo. Unha síntese da palabra capaz de
enxerir no texto o antes e o despois, a permanente sensación de que
somos seres febles entre os cascallos dun pasado que esmorece cando
nós mesmos somos os culpábeis desa fractura, desa fenda na alma
daquilo que nos fixo e agora nos desfai.
Un
poemario que nos amosa o potencial desta muller por construírmos
dende a palabra, como leva facendo nos seus textos, sempre escritos
de vagar, co pouso e a reflexión precisa para que esa palabra levede
en forma e fondo. Así aconteceu cos seus anteriores poemarios:
‘Leopardo son’ (2011), o mítico ‘Livro das devoracións’
(1996) ou os iniciáticos ‘Sétima soidade’ (1984) e ‘Entre
lusco e fusco’ (1980). Libros ancorados nunha serie de anos pero os
realmente importantes son os anos que van dun ao outro. Ese espazo no
que se move a vida coas súas leas que son quen de provocar esa
escrita necesaria e agora tamén fósil da nosa memoria feita
palabra.
Publicado no suplemento cultural Táboa Redonda. Diario de Pontevedra/El Progreso de Lugo 21/10/2018
Ningún comentario:
Publicar un comentario