luns, 27 de xullo de 2020

Enerxías culturais. Ventos, pandemias e esquecementos


Amosounos o 2020 a súa cara máis fera. A que cada certo tempo pon á sociedade nunha situación límite. Situándonos ante un cantil fronte ao que ollar, non só cara a enfermidade e a dor, senón tamén cara nós mesmos como especie. As semanas de confinamento que marcarán, non só este ano, senón o resto das nosas vidas, puxéronnos a proba para medirnos dende o invidual fronte ao colectivo. Se de algo pode presumir a nosa especie é da súa capacidade para aprender, para tentar superar as complexidades, porén, como raza, tamén temos no noso ADN unha incríble capacidade para petar dúas e ata tres veces na mesma pedra, repetir erros e esquecer as ensinanzas da vida.
Os días pasan e os pesadelos quedan atrás co que é tempo de pensar naqueles que nos botaron unha man para pasar ese trago de illamento no que a cultura e as súas inquedanzas convertéronse no vento fresco co que poder respirar durante tantas semanas. Certo é que isto non é algo novo, se algo aporta a cultura a toda sociedade é esa capacidade de mudar, cos seus ventos de creatividade e imaxinación, a nosa cotiandade. A cultura leva abrindo fiestras e impulsando amenceres dende que é un músico compuxo as súas primeiras notas, un escritor apuntou as súas primeiras narracións ou alguén fixo un garabato nalgunha parede. Por esa capacidade para modificar ou calmar os demos é polo que a cultura é importante en calquera sociedade, un valor que medra cando as cousas aínda se poñen peores e serve para comprobar como ese potencial é algo a reivindicar e a poñer en valor, non só cando veñen mal dadas e non dubidamos en gabar o ben que nos fixo ler un libro mentres estabamos pechados, escoitar un concerto nas redes, ver un filme ou visitar un museo de xeito virtual. Esa doazón ao colectivo da cultura é un valor a reivindicar máis alá de pandemias e ten que converterse nun dos activos máis afoutos e senlleiros de calquera sociedade.
Galicia, a Galicia que neste día celebramos como un elo cos nosos devanceiros e co valor dunha terra capaz de xerar un ámbito singular na nosa creatividade, é a que non pode deixar nunca de lado aos seus creadores. Unha sorte de zume que, como nas plantas, móvese no colectivo e fainos medrar con forza e coa posibilidade de gozar das nosas inquedanzas. Ese zume en Galicia é tan diverso coma vigoroso. Diverso porque os nosos creadores traballan dende campos tan variados como son o da plástica, o musical, o audiovisual, o teatro, a cociña, o deseño, a escrita ou a banda deseñada, por citar só algúns deses territorios creativos, nos que temos sobranceiros exemplos da súa capacidade, así como do seu liderado en todo o Estado, e todo iso acubillado nunha lingua propia. Temos, polo tanto, o máis difícil sempre, a semente, aquilo que non se pode comprar con cartos, senón que xorde en base a sensibilidades, coñecementos e profesionalidade; pero o que se bota en falla é como ese produto é quen de inzar na sociedade máis alá duns círculos reducidos e tamén cómo poñemos todo ese potencial en valor nun contexto máis amplo, fóra de Galicia, como xeito de reivindicarnos como unha terra de creación, co que iso ten, non só de afianzamento dun pobo, senón tamén como parte dunha industria capaz de xerar emprego e ingresos.
Por todo isto é polo que os artistas precisan, e máis nestes tempos de incertezas e desacougos, que se aposte polo seu traballo, que se participe nos seus proxectos, primeiro dende o individual coa compra e participación nos seus produtos, que tantas horas e horas de esforzo levan con eles; pero tamén dende a administración, que ten que servir de lanzadora para transportar todos eses soños que forneceron nun cadro, nun disco ou nun libro cara outros escenarios. Estamos obrigados a saber vender o que facemos, a xerar mercados cos nosos soños e a situar a nosa cultura no exterior. Vimos de pasar un proceso electoral no que a cultura estivo afastada de debates e liortas entre candidatos. Nada novo. A cultura, unha das que deberían ser as tres grandes patas de toda sociedade que pense no valor do individuo, xunto coa sanidade e a educación, desprázase de cotío do foco mediático, castigándoa e magoándoa dun xeito que atenta contra nós mesmos. Quéresenos poñer ese foco de xeito permanente no ‘Camiño de Santiago’, xustamente o noso produto máis coñecido en toda Europa e no mundo, mentres se esquecen as corredoiras polas que nos movemos cada xornada, eses talleres dos nosos artistas, bulideiros e cheos dunha ilusión á que lle damos as costas. Esquecemos tamén a Portugal, comunidade de noso, coa que máis alá do testimonial teríamos que fornecer unha alianza estratéxica clave para dúas culturas irmás.
Os ventos dos nosos creadores non poder quedar máis tempo pechados entre unhas fiestras que deixan ver a nosa contorna pero que impiden que esa cultura se achegue de xeito máis intenso á cidadanía. Poñámonos en valor, escoitemos aos protagonistas deses diversos territorios da creatividade, entendamos as súas necesidades e plantexemos, dende as súas propostas, alianzas entre os diferentes sectores para non repetir erros, para non quedar illados daquilo que nos ten que dar a vida: a cultura.


Publicado no Especial Día de Galicia 25/07/2020. El Progreso/Diario de Pontevedra/ La Región/ Atlántico



Ningún comentario:

Publicar un comentario