Literatura ▶ En novembro de 1990 faleceu Manuel Lueiro Rey, escritor,
técnico de facenda e personaxe moi ligado a Pontevedra. Colaborador habitual do
Diario de Pontevedra nos 60 a
súa obra aínda está esquecida e lonxe da valoración que merece. Vintecinco anos
despois achegámonos ao recordo da súa figura dende unha cara desa obra.
MANUEL Lueiro Rey naceu en 1916 en Fornelos de Montes e faleceu no Grove
en 1990. Entre esas dúas poboacións, Pontevedra, o equilibrio vital do seu
traballo na Delegación de Facenda e o terceiro vértice do triángulo xeográfico
no que se moveu ao longo da súa andaina como escritor. Un prodixioso autor que
abraia pola súa variedade e calidade dos diferentes rexistros nos que se moveu,
aínda moitos deles por descubrir a fondo, e iso que nestes últimos tempos,
grazas ao traballo de Ramón Nicolás, que leva tempo poñendo o foco sobre a
necesidade de reivindicar o seu papel, xurdiron varias publicacións que o que
veñen é precisamente a amosar a riqueza dun escritor normalmente afastado dos
vieiros oficiais.
Dúas datas, a de 1916, como data de nacemento. Polo tanto estamos a
piques de celebrar o seu centenario, e outra, a de 1990, a da súa morte, que
neste ano leva a albiscar a súa obra con vinte e cinco anos polo medio xa é un
tempo máis que suficiente para gabar o feito de cara a algún tipo de
conmemoración oficial como poida ser o Día das Letras Galegas. Qué mellor co
ano do centenario do seu nacemento!
No Diario de Pontevedra Manuel Lueiro Rey compuxo algunhas das mellores
pezas do noso articulismo, sobre todo nos anos sesenta. De aí o noso interese
por poñer en valor e axudar a poñer en coñecemento da sociedade esa achega
dende o xornalismo ao que ben pronto chegou, xa no pontevedrés diario ‘El
País’, en 1933, con só dazasete anos.
Non foron aquelas décadas tras a Guerra Civil nada sinxelas para vivir e
traballar nelas dende a palabra, e menos aínda dende o irrenunciable compromiso
co ser humano e a súa liberdade. Aí foi onde Manuel Lueiro Rey tivo que andar
con tino para evitar roces coa censura e as autoridades ante as que tivo que
respostar en varias ocasións. Quizais por iso Manuel Lueiro Rey, e é un tema
recurrente na súa poesía, ten nos nenos e na súa mirada limpa e asexante, un
dos seus motivos inspiradores.
Tempo habrá ao longo deste ano de deterse na súa obra
xornalística, narrativa ou poética, pero hoxe un quere comenzar onde comeza
todo en nós, onde nos conformamos a nós mesmos e onde somos auténticamente
libres. A nenez.
A fonda humanidade que está presente en toda a obra de Manuel Lueiro Rey
ten nesa nenez o espazo de ensaio para dicir o que ao mellor era máis
complicado dicir dende outros terreos, pero tamén para rendir culto ao ser
humano coma ser libre ao que a sociedade e a súa inherente perversión esnaquiza
pouco a pouco. Serían moitos os libros nos que deternos pero un emerxe sobre
todos eles por citarse nel no só un contido literario admirable, senón por
estar rodeado de nomes como os de Luis Seoane, na escrita do prólogo, e dun
máis que fermoso conxunto de debuxos que completan o relato, feito pola man de
Isaac Díaz Pardo. O libro cun título deses tan precisos coma explícitos, ‘Non
debían medrar’, editouse en 1974 por Edicións do Castro, e enguedella así a
tres dos nomes esenciais da cultura de Galicia en tempos escuros. Traballadores
incansables á procura de osíxeno para esta Galicia á que tanto amaban.
‘Non debían de medrar’ é unha mirada dende a inxenuidade dun neno ao
mundo adulto, a un mundo cheo de miserias como foi o que asolou España ao longo
de moitas décadas de fame e sacristía, pero que dende a mirada dun neno
convértese nun lugar de lembrazas e incluso de ledicia, aínda que esa ledicia
xurda co paso do tempo, a chegada dos anos e co recordo das amizades e as leas
da infancia. As leas daqueles que non debían medrar. Os nenos.
Publicado no Diario de Pontevedra 19/01/2015
Ningún comentario:
Publicar un comentario