No
mundo da arte hai exposicións necesarias e outras imprescidíbeis. A centrada na
obra de Ánxel Huete, ‘Unha revisión crítica’, e que se pode ver no MARCO de
Vigo é unha destas últimas. Imprescindíbel polo que ten de aproximación dende a
atinada construción dun discurso crítico sobre toda unha traxectoria artística;
imprescindíbel pola acción de redescuberta dun deses nomes que non proliferan
nas exposicións nin nas mostras colectivas, resgardándose da intemperie na
execución mental dunha obra cunha fonda carga teórica que precisa do pouso
necesario para agromar no lenzo, e imprescindíbel polo que ten de agradecemento
ou tributo a un creador da sociedade na que se desenvolve e que sempre tarda de
máis en chegar, cando chega.
Sumémoslle
a isto a publicación de ‘As artes da vida de Ánxel Huete’, escrito por Xosé
María Álvarez Cáccamo e que acaba de saír do prelo de Laiovento para completar
esa necesaria revisión da obra do pintor ourensán, aínda que afincado na ría de
Vigo, nesa Vilaboa que se ergue fronte á Illa de San Simón. Paraíso de
inspiracións, pero tamén de memoria e compromiso co ser humano. Nese ecosistema
xorde a obra de Ánxel Huete, tamén o libro de Álvarez Cáccamo, veciño e amigo,
que nos ofrece un relato que os que manexamos manuais de arte agradecemos pola
forma na que fuxe da panoplia teórica e explica toda unha obra a través de
facer da vida arte, isto é, de achegarse aos vieiros aos que a vida nos obriga
como instrucións da alma e da mente, experiencias de todo tipo que van
sedimentando, neste caso, na pintura. Porque a pintura, como experiencia vital,
tanto medra dende a observación dun cadro de Rothko como sentado fronte á
enseada de San Simón cunha cunca de viño na man. Consegue Álvarez Cáccamo, a
través dese compás de viaxes, coñecementos, amizades e propostas artísticas,
darlle o equilibrio necesario á pintura de Ánxel Huete, o latexo quente dunha
pintura que non é sinxela para o espectador, ata fría en ocasións, pero que nin
precisa non selo nin é o que tenta evitar un creador en continuo diálogo coas
posibilidades dese medio como xeito de expresión, como análise da realidade e
tamén como rebeldía obrigada para desembocar na precisa dose de beleza.
‘Pólvora e magnolias’, poderiamos dicir, se nos acubillamos no poemario do seu
amigo Méndez Ferrín, versos nos que se viu reflectido o pintor dende aquel 1976
que xa vai quedando tan lonxe de todo.
As
salas do MARCO, baixo o intelixente comisariado de Agar Ledo, xeran un
palíndromo polo que transitar, un ir e vir no que recoñecer e recoñecerse nunha
pintura con escasa pegada da realidade. Un terreo da abstracción abeirado en
escasos recursos, a práctica negación da forma, pero no que unha fonda
conceptualización das necesidades da pintura leva a eses cadros a converterse
en poesía. Unha codificación que ten moito de simbólica, de territorio xeneroso
para a memoria, para unha trascendencia dialéctica visual na que atrapar ao
espectador fronte a esas superficies monocromas. Aqueles derradeiros setentas,
nos que se esmagaban as sombras do franquismo, e os oitenta, que abrían as
portas a unha nova percepción da realidade, asentaron unha pintura que agromou
no relato xeracional de Atlántica, na que un conxunto de creadores gritaron
dende o finis terrae para achegarse ao discurso mundial da pintura. Cada un ao
seu xeito, cada un coas súas capacidades, pero intuíndose o berro grupal para
marcar un territorio que precisaba ser ademais de estar. Chegaron os noventa e
algúns rematabamos de estudar Historia da Arte cando se produciu un deses fitos
que trascenden ás aulas e que, como se apalpa ao longo do ensaio de Álvarez
Cáccamo, libérannos do rigor intelectual para pegarse á pel e non deixar a un
da mesma maneira que antes de terse producido. En 1997 Ánxel Huete realiza unha
intervención no Dobre Espazo do CGAC. A sensación de entrar naquel espazo
mantense aínda afouta en min, recoñecendo a capacidade da pintura para
modificar percepcións, para invadir paredes e miradas sen a necesidade da
tradución do lenzo. Pintura sobre a parede nun baleiro negro que todo o engole
e ante o que aínda fregamos os ollos cando o lembramos. Aquela etapa, a chamada
‘Pintura de albanel’, sintetizou opcións para sincerar unha pintura que xa só
xiraba de xeito simbólico sobre si mesma. Estratos superpostos que sedimentan a
memoria e nos que a presenza e a ausencia érguense como símbolos e como ética
dunha pintura que se afunde no seu tempo, nos seus tempos, e na vida dun pintor
que nestes días temos convertida en exposición pero tamén en libro. Dobre vía
para achegarse a un ser imprescindíbel, Ánxel Huete.
Publicado no Diario de Pontevedra/El Progreso de Lugo 3/05/2017
Fotografía: Museo MARCO
Ningún comentario:
Publicar un comentario